रमेश भगवंत वेळुस्कार - Ramesh Bhagwant Veluskar

 

रमेश वेळुस्कार हांचो जल्म 10 नोव्हेंबर 1947 वर्सा पालें गोंय हांगां जालो.

ते कोंकणींतले एक नामनेचे कवी, लेखक आनी साहित्यीक आशिल्ले. आधुनीक कोंकणी कवितेक पोसवण दितल्यांचे वळेरींत तांचें नांव घेवप जाता.

1979 वर्सा, तांणी ‘मोरपाखां’ हो आपलो पयलो कविता झेलो उजवाडाक हाडलो.

कोंकणी, पुर्तुगेज, हिन्दी, मराठी, इंग्लीश, संस्कृत आनी बंगाली ह्या भासांचे ते जाणकार.

सुमार 33 वर्सां एक शिक्षक म्हूण वावुरतना, कोंकणी, मराठी आनी हिन्दी सारक्या भासांचेर तांणी प्रभुत्व जोडलें. कविता, निबंद, एकांकी, अणकार, बालसाहित्य, कादंबरी, आनी कथा अशे साबार साहित्य प्रकार तांणी हाताळ्ळ्यात.

बापायचे गायनाचे ओडीन तांकांय गावपाची आवड लागली आनी  मुखार तांणी भारतीय शास्त्रीय गायनाचें प्रशिक्षण घेतलें. तशेंच व्यंग निर्माण करप आनी नाटकांत अभिनय करप ह्यो तांच्यो आवडीच्यो गजाली.

संत तुकाराम हांचे अभंग आनी रबिंद्रनाथ टागोर हांची गितांजली तांणी कोंकणींत अणकारीत करून हाडली. तेच तरेन कार्लोस द्रुमोंद दी आंद्रेद ह्या पुर्तुगेज कवीचें साहित्य तांणी हिन्दी वाचका मेरेन पावयलें.

केंद्रीय साहित्य अकादमी पुरस्कार जोडपा वांगडाच, कोंकणींत तांचे साबार काव्य संग्रह तर मेळटाच पूण हिन्दींत लेगीत तांचो एक कविता झेलो वाचपाक मेळटा. कोंकणी भाशेक लोकवेदाची आनी पौराणीक बसका दिवपी एक म्हालगडे म्हूण तांचे कडेन पळोवप जाता. कारण लोकवेदाचें गिरेस्त दायज आशिल्ल्या पालें ह्या वाठारांत ते ल्हानाचे व्हड जाल्ले. आनी हाचेंच पडबिंब तांच्या साहित्यांत दिश्टी पडटा. ते भायर सैम हो तांचे बरपावळीचो आत्मो आसा आनी सैम सुंदर शैली तांणी कोंकणीक फावो करून दिली.

तांच्या नांवार 25 पुस्तकां आसात, जातूंत संस्कृत, मराठी, हिन्दी आनी इंग्लीश ह्या भासांतलीं भाशांतरां लेगीत आस्पावतात.

मनोहरराय सरदेसाय, रवींद्र केळेकार, बाकीबाब बोरकार, माधव बोरकार, दर्मांनंद कामत, र. वि. पंडीत, स. स. नाडकर्णी, मुर्लीधर कुलकर्णी, नागेश कर्मली आनी एवाग्रियो ज्योर्ज हांचे प्रेरणेन वेळुस्कारांनी लिखणेक हात घालो अशें म्हणटात.

ऑल इंडिया रेडियो खातीर वावर करतना तांणी जायतीं गितांय बरयलीं. ‘बिम्ब’ तशेंच ‘भुरग्यांचो राजहंस’ ह्या भुरग्या खातीरच्या अंकाचे ते संपादक जावन गेले.

1969 वर्सा, कोंकणी भाशा मंडळचो राजकवी पुरस्कार जाल्यार 1977 वर्सा, गोवा हिंदू असोसिएशन कडल्यान बा. भ. बोरकार पुरस्कार तांकां मेळ्ळा. तांच्या ‘मोनी व्यथा’ कविता संग्रहाक कला अकादमी पुरस्कार लाबला (1976). 1980 वर्सा, ‘मोरपाखां’ झेल्याक कोंकणी भाशा मंडळ पुरस्कार जाल्यार ‘भूक भूक भिशू’ खातीर कोंकणी भाशा मंडळ नेहरू पुरस्कार (1983) आनी कला अकादमी पुरस्कार (1982-83) फावो जाला. तेच तरेन 1990 वर्सा, तांच्या ‘सावलगोरी’ संग्रहाक केंद्रीय साहित्य अकादमी पुरस्कार लाबला. 2000 वर्सा, राष्ट्रीय हिंदी सेवा सहस्त्रब्दी सम्मान तांणी जोडलो. ते भायर 2011 वर्सा, ‘समुद्रमुद्रिका’ झेल्याक भारत सरकाराच्या मानव संसाधन उदरगत मंत्रालया वतीन बिगर हिन्दी – हिन्दी लेखक पुरस्कार मेळ्ळा.

21 ऑक्टोबर, 2018 दिसा, रायबरेली उत्तर प्रदेश हांगा 70 वर्सांचे पिरायेर तांचें निधन जालें.

 

कविता

मोनी व्यथा 1974

मोरपाखां 1977

माती 1983

आंगणी नाचता मोर मोरया 1988

सावलगोरी 1989

हिरण्यगर्भ 1993

सूर्यवंशी 1999

तनरज्योती 1999

दर्या 2008

जेन कविता

पांडुरंग पांडुरंग

समुद्रमुद्रिका (हिंदी)

 

बालसाहित्य

भूक भूक भिशू 1980

चांदीमामा 1983

फूलपाखां 1985

चू चू चानी

घुरू घुरू वारो

कुणे कुस्कूर

 

नाटक

आपोवणें आयलां सायबा नाचपाकू

 

कादंबरी

पर्वनवा

 

नवलिका

मोनी व्यथा

 

अणकार

अंधा यूग